Modelen
Wat is modelen?
Modelen houdt in dat je als leerkracht aan je leerlingen voordoet welke leerstrategieën je inzet en welke denkstappen je maakt bij het maken van een opdracht. Je geeft je leerlingen zowel een visueel als een verbaal voorbeeld van wat er van hen verwacht wordt. Deze manier van instructie geven is vooral handig wanneer je leerlingen iets nieuws en lastigs moeten leren.
Het belangrijkst in het onderwijs ben jij
Als leerkracht ben je een gids voor je leerlingen bij alles wat ze op school moeten leren. Je doet oefeningen voor waarbij je hardop denkt, vragen stelt, voorspellingen maakt en verbanden. Door zo te modelen kunnen leerlingen zien en horen hoe ze een opdracht moeten maken of een tekst kunnen lezen. Waarschijnlijk pas je dit, bewust of onbewust, al iedere dag toe. In onze methodes Faqta Wereld en Faqta Lezen ondersteunen we je hierbij.
Whitepaper: Begrijpend lezen, close reading en modelen
Bij Faqta ga je bij begrijpend lezen aan de slag met authentieke, en vooral complexe teksten. Teksten die je leerlingen in het dagelijks leven tegen kunnen komen, aansluiten bij hun kennis en/of belevingswereld én waarmee je hoge verwachtingen uitspreekt. Dat wil ook zeggen dat je jouw leerlingen niet zomaar aan het werk kunt zetten en wat vragen over de tekst laat beantwoorden. Daarom pas je de close reading-aanpak toe en ondersteun je jouw leerlingen bij lastige taken als begrijpend lezen door te modelen.

Modelen als onderdeel van het GRRIM-model
Wanneer je instructie geeft volgens het GRRIM-model verschuif je in vier fases de verantwoordelijkheid voor het leerdoel geleidelijk aan van deleerkracht naar de leerling. Het is ook wel bekend als het ‘Ik doe het, Wij doen het, Jullie doen het, Jij doet het’-model.
Hieronder zie je het GRRIM-model uitgelegd zoals je het tijdens je begrijpend lezen-les met close reading in kunt zetten.
Introductie en modelen
Als leerkracht sta je model als goede lezer die complexe leesprocessen hardop denkend voordoet. Je legt uit wat je doet en waarom.
Begeleide oefening
Leerlingen lezen samen
Bij de derde stap gaan de leerlingen samenwerken en samen lezen. Hun gedachten over de tekst wisselen ze uit.
Leerlingen lezen zelfstandig
Hoe werkt het modelen precies?
Het uiteindelijke doel van modelen is om leerlingen te helpen bij hun ontwikkeling tot onafhankelijke en zelfstandig lerende mensen die zelf leerstrategieën kunnen toepassen. Of nu bezig bent met rekenen, handvaardigheid of taal, maakt daarbij niet uit. Maar het gaat niet vanzelf. Bijvoorbeeld bij begrijpend lezen zal dat soms een andere voorbereiding van de teksten vragen dan je gewend bent. Hieronder laten we de drie stappen zien die je kunt volgen bij het voorbereiden van een tekst.

Stap 1: Bereid de tekst goed voor
Voordat je tijdens de begrijpend lezen-les begint met het modelen van een leesstrategie, is het belangrijk dat je eerst de tekst zelf goed hebt voorbereid. Zeker als je weinig ervaring hebt met modelen van leesstrategieën is dit een belangrijke stap die je niet moet overslaan. Als je een tekst goed hebt voorbereid, zorgt dit voor een vlot verloop van de modelingsactiviteit. Dit helpt de leerlingen weer om het denkproces beter te volgen.
Stap 2: Uitleggen - Wat is het leerdoel?
Begin de les met een korte uitleg van de leesstrategie die in deze les aanbod komt. Dit kan bijvoorbeeld zijn hoe je een tekst kunt voorspellen, vragen kunt stellen, verbanden kunt leggen tussen tekst en achtergrondkennis, of samenvattingen kunt maken. Gebruik eenvoudige taal en concrete voorbeelden voor deze uitleg.
Stap 3: Demonstreren en hardop denken
Demonstreer vervolgens hoe je de leesstrategie toepast. Doe dit door stapsgewijs de leesstrategie te doorlopen terwijl je leest. Denk hardop na en stel jezelf vragen. Het doel is om je denkproces expliciet te maken aan de leerlingen.
Let op: Stel tijdens deze stap alleen vragen aan jezelf en niet aan je leerlingen! Het moet duidelijk zijn voor je leerlingen dat dit jouw denkproces is, vragen stellen aan de klas is daarom verwarrend.


Vraag onze gratis zichtzending aan 👀
Bij lezen en taal bouw je op de kennis van wereldoriëntatie. Dat maakt voor jou het lesgeven eenvoudiger. Ontdek met onze gratis zichtzending hoe dat werkt en hoe je zo met je leerlingen betere taal- en leesresultaten kunt behalen. Het samenhangend lesprogramma maakt lesgeven ook nog eens eenvoudiger.